Aktualne projekty:

Czekam na wyniki w konkursach NCN Sonata4, Opus4 oraz Preludium4, w których jestem wykonawcš lub kierownikiem. Jak sięuda badać będziemy genetykę hormonów steroidowych, fascynujšcy mechanizm modyfikacji proporcji płci u ptaków i prawdziwe inwazje prawdziwych roœlin! Trzymajcie kciuki!

Kukułki są pasożytami lęgowymi - wykorzystują inne gatunki wróblaków podrzucając im swe jaj do wysiadywania i wychowywania piskląt. Samice kukułek są genetycznie zróżnicowane i tworzą tzw. szczepy, specjalizujące się w pasożytowaniu na okreœlonym gatunku/grupie gatunków ptaków. W obręie szczepu zaobserwować można specjalizację polegającą na upodobnieniu się jaj pasożyta do jaj gospodarza. Celem projektu jest eksploracja układu gospodarz-pasozyt, który niedawno pojawił się na terenie Stawów Milickich, gdzie kukułki do niedawna pasożytowały na trzciniaku, od niedawna zaœ pasożytują także na trzcinniczku. Badania będą obejmowały analize zróżnicowania genetycznego w mitochondrialnym DNA (marker dziedziczony po linii matczynej) oraz w markerach mikrosatelitarnych (dziedziczone w obydwu liniach rodzicielskich).

Współpraca: Andrzej Dyrcz (Uniwersytet we Wrocławiu), Mariusz Cichoń, Joanna Sudyka

Genetyczne uwarunkowania ewolucji sygnałów płciowych u sikory modrej
[maj 2011 - grudzień 2013]
Gatunek: sikora modra (Cyanistes caeruleus)

U wielu gatunków ptaków zarówno samce jak i samice posiadają ornamentację, np. u sikory modrej obydwie płcie posiadają jaskrawe ubarwienie piersi oparte na karotenoidach oraz odbijającą UV czapeczkę. Dotychczas zakładano, że ubarwienie samicy wynika z silnej korelacji genetycznej między płciami i jest skutkiem doboru płciowego działającego na samce. W tym projekcie sprawdzimy, czy taka korelacja rzeczywiście istnieje. Dodatkowo, za pomocą metod genetyki ilościowej, sprawdzimy czy sygnały samicy oraz samca niosą tą samą czy też inną informację.

Współpraca: Aneta Arct, Mariusz Cichoń, Lars Gustafsson (Uppsala University)

Zróżnicowanie genetyczna a wybór partnera u zeberek
[wrzesień 2009 - sierpień 2010]
Gatunek: zeberka (Taeniopygia guttata)

Elektroforegram analizy mikrosatelit u zeberki.

W trakcie projektu sprawdzimy jak zróżnicowanie genetyczne osobników wpływa na wybór partnera przez samicę oraz dostosowanie potomstwa. W tym celu skonstruowane zostały pary osobników o różnym podobieństwie genetycznym (osobniki niespokrewnione oraz osobniki spokrewnione - bracia oraz siostry wychowywane w różnych gniazdach). Samica w każdej z par miała również możliwość dokonania kopulacji poza parą z losowo wybranym samcem. W trakcie projektu określimy sukces rozrodczy z każdej par, dostosowanie wyprowadzonego potomstwa oraz - dzięki molekularnemu oznaczeniu ojcostwa - zależność prawdopodobieństwa EPC od podobieństwa rodziców w parze socjalnej.

Współpraca: Aneta Arct, Joanna Rutkowska.

Zyski z kopulacji pozapartnerskich w zmiennych warunkach środowiska u sikory modrej
[2010 - 2012]
Gatunek: sikora modra (Cyanistes coeruleus) Miejsce: Gotlandia

Celem projektu jest przetestowanie hipotezy mówiącej, że korzyści genetyczne wynikające z angażowania się w kopulacje pozapartnerskie (manifestujące się jako wyższe dostosowanie potomstwa spoza pary) widoczne są dopiero w niekorzystnych warunkach środowiska, limitujących dostępne zasoby. Obecnie dostępne dane nie wskazują jednoznacznie na istnienie dobrze określonych korzyści genetycznych z EPC. Nasz projekt ma na celu uzupełnienie tej luki i pokazania dlaczego dotychczasowe wyniki nie były kompletne.

Sikora modra fot: Szymon Drobniak

Współpraca: Aneta Arct, Mariusz Cichoń


Projekty ukończone:


Środowiskowe i genetyczne uwarunkowania ubarwienia ptaków opartego na karotenoidach
Gatunek: sikora modra (Cyanistes coeruleus) Miejsce: Gotlandia

Celem projektu było zbadanie w jakim stopniu genetyczna i środowiskowa zmienność determinują ubarwienie ptaków oparte na karotenoidach oraz cechy immunologiczne. Poszukiwaliśmy także kompromisów ewolucyjnych wiążących ubarwienie oparte na karotenoidach z immunokompetencją osobników. Wykazaliśmy istnienie płciowego zróżnicowania w podziale wariancji genetycznej i środowiskowej w poziomie komórkowej odpowiedzi immunologicznej (odziedziczalność komórkowej odpowiedzi immunologicznej jest wyższa u samic). Pozostałe dane są aktualnie analizowane.

W terenie przy pracy fot. Dariusz Wiejaczka